Малите фарми, фрагментираните површини, недостигот на репроматеријали, современа опрема за берба и постбербени операции, недоволниот број ладилници и немањето информации особено во руралните средини, се клучните предизвици со кои се соочува македонското органско земјоделство.
Дополнителен проблем се финансиите, а се уште нема и доволен број тренирани советници. Решението, според експертите, е во договорното производство што подразбира здружување и поврзување на сите чинители, производителите, науката и институциите, како и однапред дефиниран пласман дома и на странските пазари.
- Македонија има голем потенцијал за органско земјоделство, одлични еколошки услови, традиција и земјоделци кои си ја знаат работата. Но, процесот бара многу знаење и информации. Едукација е неопходна на сите нивоа и постојано, затоа што работите во континуитет се менуваат - вели професорката Рукие Агуч.
Според неа, земјоделците тешко набавуваат и органско семе, немаат соодветна механизација, а поради несигурниот пласман ретко кој од нив преминува од конвенционално во органско производство.
Во однос на извозот, напоменува Агуч, квалитетот и кватитетот се клучни.
Сертифицирањето, пак, отвора сосема поинакви прашања и дилеми. Анализите на терен покажуваат дека потрошувачите не се потполно сигурни во домашните органски производи и се уште со недоверба и сомнеж гледаат во сертификатот. Тоа, велат експертите, е неоправдано и неосновано. И тука причината ја гледаат во недоволната информираност.
- Постои тенденција кај производителите своите производи да ги нудат како органски со образложение дека се еколошки одгледани и дека не содржат остатоци од пестициди, додека купувачите сметаат дека органски се оние производи што се мали, црвливи и со флеки. Но, ниту едното, ниту другото е точно. Органски се само оние производи кои имаат сертификат од акредитирано тело - подвлече Валентитна Колар Јовановска од Балкан Биосерт.
Како што потенцира Јовановска, процесот на контрола за сертификација е секаде ист, и кај нас и во ЕУ и генерално во светот. Притоа, не се контролира производот, туку процесот кој претставува систем на мерки кои обезбедуваат оптимално ниво за заштита на здравјето на почвата, водата, животната средина, животните и луѓето.
BLOG COMMENTS POWERED BY DISQUS